Trường: THPT Hà Huy Tập Nha Trang - Khánh Hòa

TIỂU SỬ TÓM TẮT CỦA CỐ TỔNG BÍ THƯ HÀ HUY TẬP (1906 – 1941) Hà Huy Tập sinh ngày 24-04-1906 tại làng Kim Nặc, tổng Thổ Ngọa, nay là xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh. Ông sinh ra trong gia đình nhà nho nghèo. Thân sinh là cụ Hà Huy Tường đỗ cử nhân nhưng không ra làm quan mà trở về nhà dạy học và bốc thuốc. Mẹ là Nguyễn Thị Lộc một nông dân chân lấm, tay bùn, tần tảo nuôi chồng, nuôi con. Là một trong năm người con trong gia đình, lúc nhỏ ông tên là Hà Huy Khiêm, còn gọi là Ba. Năm 13 tuổi, Hà Huy Tập thi đỗ thủ khoa tại trường tỉnh và được đặc cách vào trường Quốc học Huế. Năm 1923, Ông tốt nghiệp với tấm bằng hạng ưu và được bổ nhiệm về dạy tại trường tiểu học Pháp- Việt thị xã Nha Trang (nay là trường THPT Nguyễn Văn Trỗi), sau đổi về dạy ở trường tiểu học Cao Xuân Dục, thành phố Vinh, Nghệ An vào tháng 9-1925. Thời gian này Hà Huy Tập tích cực tham gia hoạt động tuyên truyền, giáo dục, giác ngộ cách mạng cho học sinh, công nhân, nông dân, tổ chức quần chúng đấu tranh chống bọn thực dân, phong kiến. Tháng 6-1926 ông được kết nạp vào Tân Việt Cách Mạng Đảng là tiền thân của Đảng Cộng Sản Việt Nam và là một trong những người thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên tại Khánh Hòa.

Từ tháng 8-1926 đến tháng 7-1928 ông hoạt động phát triển Đảng và dạy văn hóa cho các tầng lớp lao động nghèo từ Vinh (Nghệ An) đến Bà Rịa, Biên Hòa, Sài Gòn - Gia Định. Tháng 12-1928 ông sang Quảng Châu (Trung Quốc) để đến với Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên; sau đó được cử đi học tại Mátxcơva với bí danh Xinhítxkin cho đến tháng 4-1933 . Trong thời gian này ông đã soạn thảo “Chương trình hành động của Đảng Cộng sản Đông Dương” và “Sơ thảo lịch sử phong trào Cộng sản ở Đông Dương”. Tháng 8-1933 đến tháng 7-1936 về Quảng Châu trực tiếp chỉ đạo phong trào Cách mạng trong nước; và ngày 26-7-1936 ông được cử làm Tổng Bí Thư của Đảng. Từ cuối tháng 7-1936 đến tháng 3-1938 ông về nước hoạt động, khôi phục lại các ban Đảng và các tổ chức quần chúng; chỉ đạo Đảng hoạt động công khai và bán công khai. Ngày 30-3-1938 ông chủ trì hội nghị lần thứ 3 Ban chấp hành Trung ương Đảng tại Bà Điểm và thôi giữ chức Tổng Bí Thư, nhưng vẫn tham gia Thường vụ Trung ương Đảng. Ngày 1-5-1938 Hà Huy Tập bị bắt do có chỉ điểm trong khi tham dự ngày Quốc tế Lao động tại Sài Gòn. Từ đó cho đến năm 1941 Ông bị giam tại nhiều nhà giam Sài Gòn, Nghệ An với nhiều bản án từ cấm lưu trú đến tử hình vì “có trách nhiệm tinh thần” về cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Ngày 28-8-1941 Ông bị xử tử tại ngã tư Giếng Nước ở Hóc Môn (Gia định). Bức thư cuối cùng gửi cho gia đình ông viết “gia đình bạn hữu chớ xem tôi là chết mà phải buồn, trái lại xem tôi như là người còn sống, nhưng đi vắng một thời gian vô hạn mà thôi”. Tổng Bí thư Hà Huy Tập thuộc thế hệ những người Công sản đầu tiên. Cuộc đời của Ông khép lại ở tuổi 35 khi còn tràn đầy nhiệt huyết, hoài bão. Tuy thời gian hoạt động ngắn nhưng Ông đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của Dân tộc và đã để lại cho Đảng những bài học quí báu cả về lý luận và thực tiễn hoạt động cách mạng. Những di sản của Ông luôn trường tồn cùng giai cấp, cùng dân tộc như lời nhắn nhủ của Ông “xem tôi như là người còn sống”. Ngày 22 tháng 11 năm 2009, hài cốt của Ông được tìm thấy tại khu vực Bến Tắm Ngựa thuộc xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 1 tháng 12 cùng năm, lễ viếng và truy điệu linh cữu ông được tổ chức tại Hội trường Thống Nhất Thành phố Hồ Chí Minh. Sau đó, linh cữu ông được đưa về an táng tại huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh.